به گزارش رجانیوز، در گزارش اخیر یوکیا آمانو در مورد برنامه هسته‌ای ایران دو خبر بسیار مهم درباره برنامه هسته ای ایران وجود دارد که به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. این دو تحول عمده، گام‌هایی بسیار اساسی و رو به جلو در برنامه هسته ای ایران محسوب می شود و نشان دهنده آن است که برنامه ریزی های مربوط به بخش فنی برنامه هسته‌ای ایران بدون کمترین تاثیرپذیری از فشارها و جنجال های بین المللی در یک "مسیر از پیش تعیین شده" ادامه دارد و به پیش می رود.
نخستین خبر مهم در پاراگراف های 19 و 21 از گزارش مدیر کل گنجانده شده است. آمانو در پاراگراف 19 می نویسد: «ايران در سپتامبر 2009 به آژانس اطلاع داد که در حال ساخت کارخانه غني‌سازي سوخت فردو (FFEP) در نزديکي شهر قم است. ايران در DIQ دهم اکتبر 2009 خود بيان كرد كه هدف اين تاسيسات توليد UF6 با غناي تا 5 درصد از U-235 است و اين تاسيسات طوري ساخته شده است كه 16 آبشار، با مجموع تقريبي 3000 سانتريفيوژ را در خود جاي دهد. ايران در سپتامبر 2010، DIQ اصلاح‌شده را به آژانس ارايه كرد که در آن اعلام کرد هدف FFEP اکنون شامل تحقيق و توسعه و نيز توليد UF6 با غناي تا 5 درصد U-235 است». در پاراگراف 21 هم آمده است: «آژانس تاييد کرده است که ساخت تاسيسات FFEP در حال انجام است. تا 19 فوريه 2011 هيچ سانتريفيوژي به اين تاسيسات وارد نشده است. نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته شده از FFEP تا فوريه 2010 وجود اورانيوم غني‌شده را نشان نداد. ايران در 21 فوريه 2011 به آژانس اعلام كرد كه "تا تابستان امسال" مواد هسته ای را به آبشارها تزريق خواهد كرد.»
به گزارش ايران هسته‌اي، خبر نهفته در این دو پاراگراف که برای اولین بار اعلام می شود این است که اولا ایران بنا دارد یک بخش پایلوت تحقیق و توسعه در فردو ایجاد کند و ثانیاً این تاسیسات پایلوت تا تابستان امسال مواد هسته ای دریافت خواهد کرد. هدف از این پایلوت غنی سازی UF6 تا حد 5 درصد است. ایجاد این بخش تحقیق و توسعه در فردو به این معناست که «تا تابستان» ماشین های سانتریفیوژ وارد فردو خواهد شد. نتیجه مهمی که از این موضوع می توان گرفت این است که ایران تا تابستان یک تاسیسات غنی سازی جدید غیر از نطنز خواهد داشت که اولا به طور کامل تحت نظارت آژانس قرار دارد و ثانیا به دلیل موقعیت فیزیکی ویژه خود در مقابل هرگونه حمله نظامی متعارف مصون است.
خبر مهم دوم، در پاراگراف 17 قرار دارد. در این پاراگراف آمده است: «ايران در يك DIQ اصلاح شده براي PFEP كه در تاريخ 19 ژانويه سال 2011 به آژانس ارائه شد اعلام کرد كه قصد دارد دو آبشار سانتريفيوژ 164 تایی جديد (آبشار 4 و 5) را در منطقه تحقيق و توسعه نصب كند. به اين دو آبشار كه يكي از آنها شامل سانتريفيوژهاي IR-4 و ديگري شامل سانتريفيوژهاي IR-m2 خواهد بود، UF6 طبيعي تزريق مي‌شود.»
این پاراگراف حاوی اطلاع بسیار مهمی است. آنچه آژانس در اینجا گفته در واقع این است که ایران برای اولین بار تصمیم دارد ماشین های سانتریفیوژ نسل های 2 و 3 خود را که توان تفکیک آنها چندبن برابر ماشین های نسل اول و طراحی و استحکام آنها به مراتب پیشرفته تر و بی نقص تر است، وارد زنجیره های 164 تایی کند. اهمیت این موضوع از آن روست که این، گام اخر برای وارد کردن ماشین های نسل 2 و 3 به بخش صنعتی نطنز است و می توان احتمال داد به زودی از این ماشین ها در تاسیسات صنعتی غنی سازی در نطنز (تاسیسات زیر زمینی) استفاده خواهد شد. ماشین های نسل 2 و3 تا به حال در زنجیره های چند ده تایی در بخش پایلوت نطنز تست می شد و هرگز تعداد آنها به 164 -که عدد استاندارد آبشارهای نطنز است- نرسیده بود.
ارزیابی دیوید آلبرایت از این تحول فنی مهم در نطنز خواندنی است. وی روز فوریه به جابی واریک از واشنگتن پست گفته است: «نسل جدید سانتریفوژها نه تنها سرعت غنی سازی را بالا می برد، که به ایران اجازه می دهد در تاسیساتی با مقیاس کوچک تر هم غنی سازی را به راه بیاندازد. شاید البته شمار این سانتریفيوژهای جدید در ابتدا کم باشد اما توانایی آن به گفته کارشناسان، بسیار بهتر و بیشتر از مدل های قبلی خواهد بود.»
