به گزارش پیام گلستان به نقل ازخبرگزاری مهر، هم اکنون، بهره برداری از این محصول در قالب شرکت کانسار خزر در استان گلستان در حال انجام است.
تنها شرکت تولید کننده ید کشور ماده معدنی با ارزش ید را از اعماق متوسط هزارمتری سطح زمین استخراج کرده و سپس در کارخانه فرآوری که در جوار این معدن احداث نموده، فرآوری می کند.
همچنین با توسعه تولید ید در استان، زمینه و بستر مناسبی برای احداث واحدهای صنعتی جهت تولید ترکیبات یددار مانند یدید پتاسیم، یدات پتاسیم و یدات کلسیم که به ترتیب در صنایع دارویی، نمک خوراکی و مکمل های غذایی دام و طیور کاربرد دارند، در سطح استان و نیز کشور فراهم می شود
لازم به ذکر است سالانه بیش از 100 تن ماده معدنی ید وارد کشور می شود که با تولید این ماده معدنی در استان گلستان، علاوه بر قطع وابستگی، سالانه از خروج بیش از چهار میلیون دلار ارز، جلوگیری خواهد شد.
معاون برنامه ریزی استاندار گلستان گفت: با راه‌اندازی کارخانه ید آق قلا ایران به جمع 9 کشور تولیدکننده ید در جهان پیوسته است.
رضا غلامی افزود: هم اکنون تولید ید جهان در انحصار کشورهای روسیه، چین، ژاپن، اندونزی، شیلی، آمریکا، ترکمنستان و آذربایجان قرار دارد.
فرماندار آق قلا گفت: معدن ید این شهرستان تنها معدن کشور است که ایران را به جمع تولیدکنندگان برتر این ماده معدنی قرار داده است.
حاجی گلدی کر افزود: این طرح در شهرستان در دست اجراست و از پیشرفت مناسبی برخوردار بوده و فرصت های خوبی نیز برای اشتغالزایی ایجاد کرده است.
وی عنوان کرد: طرح توسعه این معدن نیز در دست بررسی است و برای توسعه آن حمایت های لازم صورت می گیرد.
وی به بازدیدش از این معدن اشاره و اضافه کرد: در این بازدید با مشکلات و موانع اجرای طرح آشنا شدیم و برای رفع مسائل پیگیری لازم خواهد شد.
ارازولی ناعمی مدیرعامل شرکت کانسار خزر نیز گفت: اولویت اول طرح توسعه شرکت حفر چاه های استحصال بوده که به دلیل برخی مشکلات، روند توسعه شرکت سرعت قابل قبولی ندارد.
وی افزود: به منظور افزایش تولید اسمی سالانه این کارخانه از 65 به 130 تن، طرح توسعه معدن و کارخانه فراوری در دستور کار شرکت قرار گرفته است .
گفتنی است ماده معدنی ید برای نخستین بار در ایران در 27 کیلومتری شمال شهرستان آق قلا از اعماق 1200 متری زمین، استخراج شده و هم اکنون، بهره برداری از این محصول در قالب شرکت کانسار خزر در استان گلستان در حال انجام است.
در جوار این معدن، کارخانه فرآوری ساخته شده که این ماده را برای مصارف مختلف از جمله پزشکی و داروسازی و صنایع پتروشaیمی فرآوری می کند.
"ید" عنصری غیرفلزی جامد به رنگ تیره مایل به آبی و درخشان با سیستم تبلور ارتورومبیک است که در سال ۱۸۱۱میلادی توسط Bernard Courtois شیمیدان فرانسوی کشف شد. این عنصر در دریا و پوسته زمین به صورت ید سدیم و پتاسیم وجود دارد.
ماده معدنی ید فقط در مناطق خاصی کشف و استخراج می‌شود که یکی از آن مناطق مهم، قسمتهایی از سواحل اقیانوس آرام و دریای خزر است.
کشورهای شیلی و ژاپن، ۹۰درصد و آذربایجان، آمریکا، چین، اندونزی، روسیه و ترکمنستان، مابقی ید مورد نیاز جهان را تولید می‌کنند.
در همه مناطق ایران این ماده معدنی وجود ندارد و آثار و علائم ید به دنبال اکتشافات نفتی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در استان گلستان در ۲۷کیلومتری شمال شهرستان آق قلا شناسایی شده است.
در سال ۸۲ بخش خصوصی با نام ارازولی ناعمی که هم‌اکنون در زمینه صادرات ید در ترکمنستان فعالیت دارد، پروانه اکتشاف این ماده معدنی در استان گلستان را دریافت کرد.
از آنجا که حفر چاههای ید به عمق تقریبی یک هزار و ۱۰۰متر توسط شرکتهای نفتی هزینه بسیار بالایی دارد لذا در این طرح، ناعمی به عنوان رئیس هیئت مدیره در قالب شرکت "کانسار خزر" اقدام به راه‌اندازی واحد حفاری و خرید یک دستگاه حفاری Gardner Denver 2500کرد.
براساس این گزارش، به موازات این اقدامات، وی با خدمات مشاوره برخی شرکتهای نفتی اقدام به بهینه‌سازی و استاندارد کردن واحد حفاری کرده است به طوری که هم‌اینک واحد حفاری این شرکت آمادگی دارد براساس استانداردهای شرکتهای نفتی، اقدام به حفر چاههای بهره‌برداری تا عمق یک هزار و ۲۰۰متر کند.
به طور کلی ید در پزشکی، صنایع شیمیایی، ساخت مواد ضدعفونی‌کننده ، اسید استیک، کائوچو و سایر بخشها کاربرد دارد و اولین عنصری بود که اهمیت آن برای بدن انسان شناخته و عملکرد آن برای غده تیروئید ضروری تشخیص داده شد.
ید عنصری غیرفلزaی جامد به رنگ تیره مایل به آبی و درخشان با سیستم تبلورارتورومبیک است و این ماده در پزشکی، صنایع شیمیایی، ساخت مواد ضد عفونی‌کننده ، صنایع هوا و فضا، ساخت مواد آلی، فیلم عکاسی و تولید فلزات با خلوص بالا کاربرد دارد.
